نان تیری، نانی شبیه به نان لواش که به زبان لری، بهش ” تیری” می‌گیم. منم عاشق این نونم و از همون کلاس اول دبیرستان با کمک مادربزرگم طریقه پختنشو به طور حرفه‌ای یاد گرفتم. پارسال برای چند روز رفتیم سردسیر دیدنش و و چون دندونهاش نای مبارزه با نون نونوایی (به زبون خودش ” گرده”) را نداشت، دستها رو زدم بالا و یه لگن(تشت بزرگ) خمیر درست کردم و پختم.
کد خبر: ۲۱۹۷۰۰
تاریخ انتشار: ۰۸ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۰۶:۵۹ 27 April 2016
اولش که خواستم آردها رو خمیر کنم آقای همسر اومد جلو و هی گفت نکن، آردها رو خراب میکنی و تو بلد نیستی و اصلا گروه خونیت به این کارهای سخت نمیخوره…. و همینجور آیه یاس خوند تا وقتی که مامان بزرگ و عمه ام به حرف اومدن و گفتن این از اول دبیرستان نون میپخت این هوا! (با دستاشون نشون میدادن)، با تردید گفت باشه و کنار ایستاد تا من کارمو بکنم.

نون تیری1

ضخامت این نان تا ۲ میلی متر، قطر آن بین ۳۵ تا ۴۰ سانتی متر و شکل آن دایره ای است.وزن تقریبی یه نان تیری حدود ۱۵۰ گرمه که از آرد سبوس دار گندم تهیه میشه (گاهی نان تاوه یا تابه هم میگیم).

برای پخت نان تیری به آب، آرد و نمک احتیاج داریم.طرز تهیه اش که خیلی آسون نیست به این صورته که اول آرد را با آردبیز (الک)، آب و نمک اضافه میکنیم.بعد میریزیم در لگن که ظرف بزرگ، پهن و عمدتا از جنس روی هست.طی چند مرحله آب میریزیم و چنگ میزنیم تا کل آب به خورد آردها بره و هربار خمیر را کنار میذاریم و دوباره آب به آرد باقی مونده اضافه میکنیم تا آردهای درون لگن تمام بشن.

مرحله بعدخمیر ناهمگن رو در لگن میذاریم و دستهامونو با روغن چرب میکنیم و به صورت دو زانو روی زمین نشسته، دو تا شصت رو در هم قفل و بعد با مشت های بسته خم میشیم و خمیر را ورز و چنگ میزنیم (ایچرونیم) و هربار یک گوشه از خمیر رو بلند و به وسط لگن میاریم تا خوووب هم بخوره و یکدست بشه.تا زمانی به این کار ادامه میدیم که خمیرمون نرم و تقریبا کش سان (حدود ۱۰ سانتی متر) باشه و به لبه های لگن نچسبه.در مرحله بعد یکم آرد میریزیم روی خمیر و یه تکه سفره یکبار مصرف روی لگن میپوشیونیم تا حدود نیم ساعت.

توی این زمان وسایل پخت و پهن کردن خمیر رو آماده میکنیم و حدود ¼ خمیر رو گلوله گلوله ی هم اندازه (چونه) میکنیم و کنار دستمون میذاریم و باز هم روشو میپوشونیم که خشک نشن.یه دونه از چونه ها رو روی "خمچک” یا "توسی” که از جنس چوبه و مخصوص پهن و نازک کردن خمیره میذاریم و با "تیر” (یه چیزی تو مایه های وردنه ولی این یکی نازک و بلنده در حالی که اون تپل و چاقالوه) چونه رو پهن می کنیم.

نون تیری2

(وجدانا توضیح این قسمت پهن کردن از فرمول های فیزیک سخت تره توصیف کنم)!؛ فقط حین پهن کردن خمیر، سعی کنید نون گرد باشه که اگه یه گوشه اش بزنه بیرون، بهش میگن "زون گووری” (نونی که شبیه زیون گوساله س) و اینکه هر وقت احساس کردین داره میچسبه آرد بزنید (زیاد نزنید که بعد موقع پخت، نون بی ریخت میشه و بهش میگن "آرد آردی”)

وقتی که خمیر حسابی پهن و نازک شد، به طوری که از "خمچک” بزرگتر و دیگه جایی برای ادامه نبود، میتونید آروم و با مهارت دستتونو زیر نون خام ببرید و روی تیر بندازید (چطور لباسو رو بند پهن می کنید؟ نون باید همونطوری از تیر آویزون باشه، فقط یه طرفش بزرگتر از اون طرف باشه) بعد دستتو در جهت عقربه های ساعت محکم بپیچون و نون و تیر روی خمچک بکوبون تا تمام آردهای اضافی کنده بشن؛ به اضطلاح میگن "نونه وربو”! (میتونید چندبار تکرارش کنید).

مرحله آخر نون روی تابه ی داغ (که قبلا پشتشو با یه لایه نازک خاکستر، گٍل مالی کردین) پهن کنید و با یک ایزار دیگه که عمدتا اهنی هستش و گاه چوبی، نون رو وارونه و یا زیر رو رو میکنید.نون اول را قبل از پخت (ورماسید) برمیداریم و میذاریم کنار و بعد دوباره یه چونه ی دیگه رو پهن میکنیم و میداریم روی تابه.وقتی که کمی پخت، نون قبل رو پشت و رو، روش میندازیم و باز هم کنار میذاریم.چونه ی بعد که پهن شد دو تا نون اولیو میذاریم روی تابه و سومین چونه و روی دوتای قبلی پهن میکنیم و اجازه میذیم بپزه (گاهی با "نون واری کن” زیر نونها رو یواشکی نگاه میکنیم که نسوزه)، وقتی پخت، برمیگردونیم و نون پخته شده رو برمیداریم و در ظرف پهن جای نان خشک میذاریم (به ظرف جای نان خشک "تویزه” میگن و همیشه از خیش های درخت خرما بافته میشه).روش پخت بالا روش "یکی یکی” بود و مختص مناطق گرمسیریه و یا فصل های گرم سال که نون کپک نزنه.

نون تیری3

یه روش پخت دیگه هم هست و اکثرا مختص مناطق سردسیریه یا فصل سرما که احتمال کپک زدن کمتره.به این صورت که نون اول پخت، را برمیگردونن و نان دوم رو میذارن روش و بعد برمیگردونن که بپزه و اصلا نونهای پخته شده را کنار نمیذارن و روی پخته شده ها نون خام میذارن و برمیگردونن که پخته بشه.وقتی تعداد به ۸ الی ۱۰ نون رسید و همه پخته شدند (به اصطلاح "یک دسته شدن” )توی تویزه (سبد بافتنی) میذارن.

نون تیری4

ریواس جنوب/ زینب آدیش/

اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۲
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۲۵
مهدی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۰:۱۳ - ۱۳۹۵/۰۶/۱۲
دست شما درد نکنه ، دارم میرم نون بپزم ، از آموزش گام به گام شما لذت بردم ،انشاالله بتونم درس پس بدم
ابی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۶:۰۲ - ۱۳۹۵/۱۰/۲۷
من بسیار زیاد به نان سنتی قزوین علاقه دارم اگر امکان دارد آدرس عرضه آنرا برایم بفرستید تا برای خرید مراجعه نموده و بطور 10 روز یکبار به انجا بروم البته خانه من کرج است وبرای هماهنگی نیاز به شماره تلفن نیز دارم ممنون میشوم .
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۳:۳۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۲
من نون محلی تولید دارم اینم شمارم ۰۹۰۱...۷۴۰۶
فریده
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۳:۵۲ - ۱۳۹۶/۰۲/۱۴
ممنون از شما

کاش فرمول میدادید که بتونیم درست کنیم
صابری
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۲:۴۹ - ۱۳۹۶/۰۲/۲۰
سلام



واقعا. خیییییییلی خیلی خوب توضیح دادین .ممنون
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۴۸ - ۱۳۹۶/۰۴/۲۷
سلام واقعا عالیییییییی توضیح دادین
ماهم همینجوری میپریم البته روش سردسیری که اشاره کردید
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۴۶ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۹
با سلام
نان تیری با آرد کامل ،سبوس دار ،کنجدی ،ورژیمی نانهای هستند که برای سلامتی بسیار مفیدند
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۰:۳۸ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۴
ممنون واقعا نون تیری را خیلی عالی توضیح دادی من هم چند ساله خودم نون میپزم ولی نمیدونستم مهارت خاصی نیاز داره خیلی عالی بود
دختر لک
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۱:۰۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۱۸
سلام... دستتون دردنکته من هم ازآموزشتون لذت بردم امیدوارم بتوتم این نون روبه خوبی درست کنم چون خیلی علاقمندم
فریده
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۱:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۳/۲۳
سلام

ممنون از توضیحات جامع شما

ای کاش مقادیر را هم میدادید
زهرا صادقی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۱۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۱۹
سلام
دست شما درد نکنه من خیلی دوست داشتم پخت این نون رو بدونم ممنون از زحمتی که کشیدید
یاسوج دنا
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۳:۴۶ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۷
مثلا ده کیلو آرد دومشت نمک میبره ویه چیزباید تاوه خیلی گرم باشه وارد برای اینکه بذاری روی چونه خمیرموقع پهن کردن روی سفره جلوت بمقدارکافی داشته باشی هرچونه یه مشت آردوبعد پهنش کن وبندازروتاوه که بقیه رودوستمون بخوبی توضیح داده
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۴۲ - ۱۳۹۷/۱۰/۱۶
خیییلی ممنونم از توضیحاتتون
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۶:۵۹ - ۱۳۹۷/۱۲/۰۹
سلام بعضیها میگن نان ساجی مایه خمیر میخواد بعضیا میگن نمیخواد واینکه خمیرم موقع نازک کردن پاره میشه و نمیتونم به خوبی نازکش کنم آیا برمیگرده به خمیرم اگه میشه مقدار آرد و نمک وآب و مایه خمیر رو بزارید خیلی علاقه دارم نان ساجی بپزم
Ali
|
Japan
|
۱۱:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۵
لطفاً نسبت آرد و نمك رو به كيلوگرم بنويسيد. ممنون از شما
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۹:۰۱ - ۱۳۹۸/۱۰/۰۹
نسبت مواد چقد باید باشه
ناهید
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۰:۵۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۱۱
سلام عزیزم من این نان خوشمزه رو پختم اما خشک میشه چرا؟ و چکار کنم که نرم باشه. ممنون
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۰:۵۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۱۱
در پاسخ به ناهید
این نون محلی خاصیتش اینه که خشک باشه چون مدت زیادی موندگاری داره
بعد از پخت این نون ها را به میزان مورد نیاز با شیوه ای خاص کمی آب بهشون می پاشند تا نرم شده که خیلی خوشمزه است و می خورند
ليلا
|
Germany
|
۱۶:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۱/۰۶
سلام دوستي كه نميشناسمت
بسيارممنون از دستورتهيه نون تيري
تو روزهاي قرنطينه ،كلافه بودم از بي نوني و هي به مغزم فشار مي اوردم كه چجوري مامانم نون ميپخت
واقعا بدردم خورد ولي بقول خودت سخت ترين مرحله دايره درست كردن نونه
براي من غربت نشين بسيار كاربردي بود
البته با ماهي تابه و تخته سبزي خرد كن و دسته استيك كوب
لصفا با فیلم
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۰۶ - ۱۳۹۹/۰۱/۰۸
لطفا با فیلم
باران
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۱:۱۱ - ۱۳۹۹/۰۱/۱۵
کاش این خانم که کامل توصیح دادن طرز تهیه نان تیری رو یه پیچ هم تو اینستا میذاشتن تا بتونیم دقیق تر اشکالات کارمونو ازشون سوال کنیم من خودم امروز جمعه ۱۵ قروردین این نون رو پختم اما اولا مثل اون نونها نازک وترد نبود ثانیا کلی اشکال داشتم ...خواعشا یه پیچ تو اینستا بزنین
یاسمن
|
United States of America
|
۱۷:۱۸ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۵
من بختیاریم و عاشق نون تیری ممنون از آموزشتون
ولی کاش توی اموزش میگفتین چقدر آرد و با چقدر آب مخلوط کنیم
مهسا
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۳۰ - ۱۳۹۹/۰۹/۰۹
عزیزم مقدار اب بستگی داره ک چقد ارد ریختی واینکه ب اندازه ای بریزی ک شل نشه و کم کم ابو اضافه میکنی ک متوجه بشی ک نیاز داره باز یا نه درمورد ارد هم باید مقداری که میخای نون بپزی ارد بریزی ک اینم بستگی ب تعدادتون و همچنین ب مدتی ک میخاین استفاده کنین
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۳۶ - ۱۴۰۰/۱۰/۳۰
براتون توضیع میدم
سارا
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۰:۱۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۱۷
ممنون گلم توضیحاتتون خیییییلی کامل و عاااااالی بود دستتون درد نکنه.سلامت و خوش باشین همیشه
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار