در کمتر از یک ساعت اجناس ده ها غرفه در جمعه بازار به کام آتش رفت ،آتش چنان زبانه می کشید و از آهن هم می گذشت که اگر تلاش به موقع آتش نشانان نبود فاجعه ای بسان پلاسکو در شهر یاسوج پایتخت طبیعت ایران تکرار می شد.
شب پلاسکویی جمعه بازار یاسوج
یکصدمین اخطار آتش نشانی هم بی جواب ماند تا آتش به جان جمعه بازار افتد و در هزار توی حلبی آباد زبانه بکشد و به پیش برود .
آتش جمعه بازار چنان ترسی در جان کسبه به خانه نرفته و مردم انداخت که در ساعت 21 سه شنبه شب گذشته ازدحامی در اطراف بازار ایجاد شد در حد پلاسکو.
آتش بی مهابا و غرفه به غرفه از دیوارهای آهنی گذشت و در چشم به هم زدنی پارچه های نفیس و کیف و دفترها را دود کرد و به هوا فرستاد.
امدادگران در ازدحام جمعیتِ نگران و بازار تو در تو، به دنبال پیدا کردن راهی برای نفوذ به آتش و مردم آن بیرون، هراسان و منتظر، که آخر چه می شود.بیشتر از 15غرفه و تعطیلی 3 روزه 900 مغازه، دشت یک ساعته آتش سه شنبه شب از جمعه بازار یاسوج بود.
زبانه یک ساعته آتش و ۴۰۰ میلیونی که دود شد !
صبح روز چهارشنبه موضوع فرق می کند.آتشی در کار نیست اما کسبه جلوی بازار جمع شده اند. آنهایی که مغازه هایشان سوخته نگران آینده هستند و دیگران هم نگران این تعطیلی اجباری که بعد از 14 سال نصیبشان شده است.
قرار بود جمعه بازار برای خرید روز جمعه شهروندان یاسوجی دایر و 6روز دیگر تعطیل باشد اما بر عکس نامش ،هفت روز هفته تا پاسی از شب باز بود و در روزهای بارانی ،صدای برخورد باران با حلبی های پیرامون غرفه ها استحکام این مکان ها را فریاد می کرد.
یکی از پارچه فروشان این بازار که مغازه خود و برادرش طعمه حریق شده با حسرت از 14 سالی یاد می کند که در این بازار بوده است.
آن زمان که جمعه بازار فقط یک زمین خاکی بود و کسی حاضر نبود کسب و کار خیابانی اش را به آن منتقل کند تا حالا که رونق گرفته و دل کندن از آن با همه خطراتش سخت شده است.
حالا ناراحت 400 میلیون تومان سرمایه و زندگی اش است که در این آتش دود شده و به هوا رفته . او می گوید: به دلیل ساختار غرفه که به صورت سازه فلزی و موقت است هیچ بیمه ای حاضر به پذیرش تعهد نشده. نگران است که با این اتفاق قرار است چطور ارتزاق کند.
خودش هم اذعان می کند بارها گفته بودند جمعه بازار ایمنی لازم را ندارد اما خرید هر پلاک در جمعه بازار جدید 80 تا 90 میلیون تومان هزینه دارد که پرداخت آن از توان کاسبان خارج است.
آن طرف تر خانم میانسالی با ناراحتی دست به دامان نیروهای انتظامی که ورودی های بازار را بسته اند شده که اجازه بدهند غرفه اش را ببیند.بر خلاف مردان او گریه هم می کند. دارایی اش یک چرخ خیاطی و اتو و پارچه های مشتریان است و امیدوار است که شاید چیزی باقی مانده باشد . ماموری که آنجاست جای غرفه را می پرسد و اطمینان می دهد که چیزی در غرفه نمانده است.
جنس نگرانیها فرق می کند. برخی ناراحت اسناد و دفترهای حساب و کتابشان هستند که در اتش از بین رفته است.مثل آنهایی که حساب دفتری و قرضی و قسطی داشتند و حالا فقط باید به انصاف خود مشتریها دلخوش باشند. برخی هم نگران خطری هستند که همچنان تهدیدشان می کند.
یکی از کسبه های قدیمی می گوید می دانستم دیر یا زود این اتفاق می افتد.حتی ما که مغازه هایمان آسیب ندیده هم در این بازار امنیت نداریم. شانس آوردیم بازار تعطیل بود و گرنه خسارات خیلی بیشتر از این بود و مدیریت آتش سوزی دشوار می شد.با این حال به بازار جدید خوشبین نیست.
هر چه زمان بیشتری از حادثه می گذرد و دکان های آهنی سردتر می شود، ترس و نگرانی آنهایی که زندگیشان به حلبی آباد گره خورده هم بیشتر می شود.آنچه مسلم است جمعه بازار بطور قطع ایمن نیست و هر لحظه خطر آن را تهدید می کند.
آنچنان که مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری یاسوج می گوید: احتمال وقوع حادثه از جمله آتش سوزی در صنوف مختلف جمعه بازار شهر یاسوج در هر زمان وجود دارد.
صد اخطاری که به آن توجه نشد!
هاشم یوسفی با بیان اینکه سازه های موجود در بازار مقاوم نیست و هر لحظه امکان تخریب انها وجود دارد، می افزاید: تاکنون یک صد مورد اخطار ایمنی به متولیان و غرفه داران جمعه بازار یاسوج ابلاغ شده اما کسی توجهی نکرده است.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی شهرداری یادآوری می کند: این حادثه تلفات جانی نداشت اما موجب بروز خسارات مالی شده و علت وقوع آن در دست بررسی است.
با این حال نمی توان یک شبه جمعه بازار را تعطیل کرد و نسبت به معیشت و صاحبان 900 مغازه این بازار بی توجه بود.
شهردار یاسوج با اینکه بشدت موافق جمع آوری جمعه بازار است اما قول می دهد در گام اول 25 واحد مغازه تخریب شده را بازسازی کند .
وی تاکید می کند که خطر همچنان جمعه بازار یاسوج را تهدید می کند.
نستهن مقدم می افزاید: همه غرفه های فعال جمعه بازار این شهر غیر استاندارد بوده و از لحاظ ایمنی به‌گونه‌ای هستند که در صورت بروز حوادث حتی خدمات رسانی به آن سخت است.
وی با تاکید بر اینکه ساماندهی و جمع آوری جمعه بازار فعلی یاسوج اولویت شهرداری است، اضافه می کند: شهرداری در تلاش است که مغازه‌داران جمعه بازار با میل و رغبت خود به محل جدید نقل مکان کنند.
جمعه بازار یاسوج بر خلاف نام آن هفته بازار است و معیشت بخشی از مردم شهر یاسوج با آن گره خورده است و ساماندهی و جابه جایی آن نیازمند عزم جدی و در عین حال تدبیری هدفمند و منطقی است به گونه ای که به کسب و کارهای شکل گرفته در آن لطمه ای وارد نشود.
اگر قرار باشد آتش سوزی منشا تحولی در این بازار شود و واحدهای صنفی فعال در بازار خود مشتاق کوچ به بازار جدید شوند لازم است ابهامات درباره بازار جدید ،مکان ساخت آن، نحوه سرمایه گذاری، واگذاری پلاک های ثبتی و مشارکت شهرداری و بخش خصوصی در ساخت این بازار و بسته های حمایتی شفاف سازی شود.
سرمایه گذار جمعه بازار جدید قرار بود این مکان را در اول مهرماه جاری تحویل دهد و اگر به قول خود عمل می کرد شاید غرفه داران به این بازار کوچ می کردند و آتش سوزی رخ نمی داد.
