در برگزاری انتخابات کهگیلویه و بویراحمد نقش سه دستگاه ، قضایی ، دولت (مجموعه استانداری و فرمانداران) و شورای نگهبان ، بسیار پررنگ بود که به فراخور جایگاه قانونی ، توانایی اثرگذاری و اقدامات صورت گرفته از طرف آن ها ، عملکردهای متفاوتی از خود نشان دادند.
تابناک کهگیلویه و بویراحمد ، تحلیل سیاسی ، انتخابات با همه تلخی ها و شیرینی هایش به پایان رسید و منتخبین مردم استان برای حضور در مجلس یازدهم مشخص شدند که این روزها دو نماینده جدید (روشنفکر و موحد) در حال معرفی خود به مسئولین دستگاه های مختلف هستند.
در برگزاری انتخابات کهگیلویه و بویراحمد نقش سه دستگاه ، قضایی ، دولت (مجموعه استانداری و فرمانداران) و شورای نگهبان ، بسیار پررنگ بود که به فراخور جایگاه قانونی ، توانایی اثرگذاری و اقدامات صورت گرفته از طرف آن ها ، عملکردهای متفاوتی از خود نشان دادند.
دولت (مجموعه استانداری و فرمانداران)
اولین دستگاه و خط مقدم برگزاری انتخابات را استانداری کهگیلویه و بویراحمد و فرمانداران و بخشدارانش به نمایندگی از دولت بر عهده داشتند.
نکته جالب در موفقیت یا عدم موفقیت استاندار در برگزاری این انتخابات این است که برای اولین بار در طول تاریخ انتخابات کهگیلویه و بویراحمد ، نه برندگان و نه بازندگان ، استاندار ، فرمانداران و مدیران را در موفقیت یا عدم موفقیت نامزدها چندان موثر ندانسته اند! این در حالی است که در ادوار گذشته چنین دخالت هایی تاثیر فراوانی در موفقیت نامزد پیروز داشته است!
اما این نکته مهم ، تعیین کننده و در عین حال پتانسیلی برای به چالش کشیده شدن انتخابات چگونه مرتفع شد؟ بی شک پاسخ این سوال از ابتدا به عملکرد خوب استاندار و همکارانش مربوط می شود که از چند ماه پیش طی جلسات متعدد ابتدا فرمانداران خود را جمع و با آن ها اتمام حجت کرد و حتی گفته شده است قران را هم به جلسات می برد و ضمن توپ و تشرهای مداوم آن ها را به کتاب آسمانی قسم داده است که در انتخابات بی طرف باشند!
نکته دیگر اینکه در متینگ های غیر قانونی انتخابات ، برخی مدیران به صورت غیرقانونی شرکت می کردند که برخی از این مدیران توسط استاندار احضار شدند و تذکرات سفت و سختی هم گرفتند و حتی کار به برکناری برخی مدیران کشیده شد . هر چند در برخی حوزه ها خصوصا مدیران منتصب به حوزه گچساران و باشت ، این مدیران تقریبا فراتر از قانون عمل می کردند و گاها در متینگ های خارج از تایم اداری شرکت می کردند که یکی از دلایل تخلفات مدیران گچساران و باشت ناشی از نفوذ بالای تاجگردون و خاطر جمعی آن ها از حمایت های این نماینده پرقدرت بود! اما به طور کلی عملکرد استاندار در این حوزه نسبتا خوب بود .
نکته مهم دیگر از دلایل موفقیت استانداری در برگزاری انتخابات ، دخالت های به موقع و موثر مجموعه استانداری خصوصا معاون سیاسی وی در تصمیمات مشکوک برخی فرمانداران بود . به عنوان مثال ورود و تغییر هیئت های اجرائی شائبه برانگیز!
نکات ریز و درشت متعددی در موفقیت نسبی استاندار در برگزاری انتخابات وجود دارد اما در نهایت القاء جو امنیت خصوصا در حوزه روانی بر جامعه شاه کلید موفقیت حوزه استانداری در برگزاری انتخابات کهگیلویه و بویراحمد است.
دستگاه قضایی
دومین دستگاهی که در کهگیلویه و بویراحمد در میزان موفقیت و سلامت انتخابات نقش بسزایی داشت بی شک مجموعه دستگاه قضایی استان بود که با انجام اقدامات مختص زمان انتخابات کارهای بسیار موثری انجام داد و می توان گفت موفق هم عمل کردند.
دستگاه قضایی در چند حوزه ورود مستقیم کرد و عملکرد خوبی از خود نشان داد.
متاسفانه در ادوار مختلف انتخابات برخی رسانه های محلی به مکانی برای تخریب و رواج هوچی گری تبدیل شده بودند که عمده عملکرد این رسانه ها تخریب و تشنج بود اما خوشبختانه امسال با برگزاری جلسات ارشادی ، آموزشی و گاها قهری بسیاری از این رسانه ها مجبور به تمکین از قانون شدند هر چند به دلیل تعدد رسانه ها در کهگیلویه و بویراحمد ، به نظر می رسد ، برخی رسانه های گمنام از دید دستگاه قضایی پنهان ماندند و توانستند به مدد شبکه های اجتماعی ، رواج بداخلاقی های خود را تا پایان انتخابات ادامه دهند ! اما به هر جهت کنترل دستگاه قضایی بر رسانه ها نسبتا خوب و تاثیرگذار بود . در این خصوص مصادیقی از برخورد با رسانه هایی که منشور رسانه ای را رعایت نکردند هم وجود داشت.
دستگاه قضایی در برخورد با تخلفات انتخاباتی در تبلیغات در موعد قانونی و غیرقانونی هم موثر بود . به عنوان مثال اوج تخلفات در تبلیغات غیرقانونی (از نظر زمانی) مربوط به حوزه گچساران و باشت بود که هم خود نامزدها و هم هوادارانشان کار را به ورود اسلحه به کارزار انتخاباتی کشانده بودند که با اقدام به موقع دستگاه قضایی و دستگیری هواداران مسلح ، جلوی این اقدامات خطرناک را گرفتند. البته گفته شد چند تن از نامزدهای گچسارانی هم به دستگاه قضایی احضار و برای آنان تشکیل پرونده شد اما چون قانون اجازه اقدام قضایی تا بعد از انتخابات را به دستگاه قضایی نمی دهد ، اقدام به بعد از انتخابات موکول شده است.
برخورد با هواداران مسلح در دیگر حوزه ها هم از طرف دستگاه قضایی رخ داد که در تکرار نشدن این تخلفات بسیار موثر بود.
اقدامات دستگاه قضایی ، قبل ، حین و زمان برگزاری انتخابات متعدد بود و در این نوشته پرداختن به آن ممکن نیست اما باید گفت ضمن خوب و موثر بودن عملکرد این دستگاه در حوزه رسانه ها و موارد دیگر مطرح شده اما در حوزه فضای مجازی نیازمند کار بیشتری است که البته با توجه به گستردگی این حوزه ، مطمئنا نیازمند تعریفی جدید و موثرتر و ایجاد یک ساز و کار محلی تر و تشکیل کارگروهی برای مدیریت آن است و نمی توان دستگاه قضایی را در این خصوص یه کم کاری متهم کرد.
شورای نگهبان
بی شک ضعیف ترین عملکرد در انتخابات دور یازدهم مجلس را باید به نام شورای نگهبان زد ! چرا که اولا نقش بسیار موثری در مشارکت پایین داشت و ثانیا نقش پررنگی در اجازه دادن به پرحاشیه ترین چهره های سیاسی برای شرکت در انتخابات را داد!
مشارکت 70 درصدی کلیت استان و مشارکت بسیار پایین تر از این عدد در برخی حوزه ها نشان داد که شورای نگهبان درک درستی از وضعیت سیاسی کهگیلویه و بویراحمد ندارد و یا اینکه تحت نفوذ گروه هایی خاص است و یا اینکه منابع کسب اطلاعات آنان به روز نیست!
شکی نیست که برخی از نامزدهای انتخاباتی در کهگیلویه و بویراحمد به انواع و اقسام تخلفات اشتهار دارند و به نوعی در منطقه به برخی فسادها شهرت دارند و این نکته ای است که مشخص نشد چگونه شورای نگهبان بر این مهم چشم پوشی کرد؟!
در مورد برخی از داوطلبین ، شورای نگهبان به معامله گری در برخی موارد به سیاسی کاری متهم شد اما نه پاسخی و نه توضیحی در این زمینه داده نشد و همچنان افکار عمومی منتظر پاسخ های قانع کننده این شورا است!
در برخی حوزه های استان کهگیلویه و بویراحمد ، تخلفات روز انتخابات در ادوار گذشته وجود داشته است و اتفاقا همه افراد موثر در این تخلفات در دور جدید هم حضور داشتند و رقبای سرسخت همدیگر بودند که در همین دوره هم همان تخلفات دوباره صورت گرفت و این نشان دهنده نوعی سهل انگاری در عملکرد شورای نگهبان است.
در حوزه سیاسی هم شاید شورای نگهبان به کلان می نگریست و سعی در حذف برخی جهره هایی که چندان مواضع مشخصی ندارند و یا کسانی که از یک طیف سیاسی خاص بودند ، داشت اما در مورد برخی نامزدهای حذف شده این استان از طیف های سیاسی خاص (اصلاح طلبان) با توجه به این نکته که این افراد را نمی توان در زمره سیاستمداران مخالف اصول نظام جای داد ، یک ظلم صورت گرفت و همین موضوع هم باعث کاهش محسوس مشارکت در کهگیلویه و بویراحمد شد.
انتقادات بر شورای نگهبان به معنی نادیده گرفتن برخی عملکردهای مثبت آن نیست اما این شورا باید بداند که مدیریت صحیح این شورا و درک درست تر از شرایط سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و از همه مهمتر اقتصادی هر منطقه می تواند گام موثری در اسلامی تر کردن انتخابات باشد . به عنوان مثال در کهگیلویه و بویراحمد میدان دادن به چهره های اصلاح طلب منتقد (نه معاند) بهتر از میدان دادن به اصولگرایان معامله گر ، قبیله گرا ، متخلف و رانتخوار است! چرا که در این استان به دلیل فقر مردم برخی به خرید و فروش گسترده رای روی آورده اند ، حتی گفته شده از استان های همجوار تعداد زیادی برای رای دادن به این استان آورده شده است !
