کاري که براي شجوني نکرديم!

تابناک اصفهان: من هیچ گاه با مرحوم حجت الاسلام شیخ جعفر شجونی صحبتی نکردم و فقط یک بار در نمایشگاه مطبوعات از دور دیدمش که با شور و حرارتی خاص در یکی از خبرگزاری های اصولگرا سخن می گفت؛ با این همه وقتی از طریق انبوه کانال های تلگرامی خبر رحلت او را به سرای باقی شنیدم؛ دلم سوخت و ناباورانه خبر را خواندم؛ من از سن و سال او خبر نداشتم، اما گویی باور نداشتم او به این زودی ها این سرای فانی را بدرودی غریبانه بگوید. 

مرحوم شجونی،مواضعی داشت که برخی از آنان برای من و خیلی از دیگران پذیرفتنی نبود؛ گاهی در سخنانش برای جمعی به ناگاه احکامی کلی صادر می کرد که منطقی نبود و باعث ناراحتی و رنجش بود؛ اما تا آنجا که من شنیدم و خواندم، شخصیتی میانه ی میدان نبود؛ جایگاهش را در میدان تشخیص داده بود و آن جایی که  فکر می کرد باید باشد، می ایستاد و حرفش را می زد؛ تیزی و تندی زبانش البته خیلی ها را شاید رنجانده باشد؛ اما من خودم، زبان صادق و تلخ را هزاران بار بر لحن شیرین و آمیخته به دروغ و ریا ترجیح می دهم.مرحوم شجونی هر چه بود،آیین محافظه کاری را قبول نداشت! او در دوره ی غلبه محافظه کاری بر بزرگان راست و چپ، انگشت نمای انگشت نما بود!

او برای مخالفش یا برای منتقدش، صریح و ساده خودش را تعریف کرده بود؛ هم خودش تکلیفش با مخاطبش روشن بود و هم مخاطبش می دانست که با که سخن می گوید؛ ظاهرا اهل رانت و استفاده از رانت های سیاسی و تبلیغاتی نبود و شاید صراحت کلام و استقلال فکرش، کسی را به سمتش نمی کشاند! چه اینکه غالب سیاستمداران از راست و چپ، از لسان های صادق و صریح  والبته تلخ در هراسند و تا ناگزیر نباشند، سمت چنین افرادی نمی روند. 

شنیدم مرحوم شجونی، روزی موضعی درباره حجت الاسلام سید حسن خمینی اتخاذ کرده و گویا دوستان نوه امام قصد طعن ایشان را داشته اند که سید حسن درباره ایشان گفته است که حجت الاسلام شیخ جعفر شجونی، زمانی حامی امام و تفکر امام بوده است که نام بردن از حضرت امام در آن زمان، چوب خوردن داشته است؛ این یک ارزش است؛ یار روزهای سخت امام بودن، ارزش است، نمی توان چشم ها را بست و از این ارزش ها گذشت!

این روزها اغلب کسانی که در زمانی نه چندان دور به خاطر اسم بردن از امام و انقلاب چوب خوردند و زجرها برای به ثمر رساندن انقلاب کشیدند؛ به بخشی از عملکردها و شخصیت ها انتقاد دارند؛عده ای از سابقون مدعی اند که اکنون ارزش های امام و انقلاب آنطور که باید باشد، ساری و جاری نیست؛ عده ای دیگر به سابقون انتقاد دارند که تغییر کرده اند و ارزش های امام و انقلاب را فراموش کرده اند؛  هر کدام به نوعی منتقد هستند؛ برخی در کلامی بسته بندی شده و پر از تعارف؛ و شخصی هم چون مرحوم شجونی صادقانه و تلخ و گزنده!

اشتباه ما زمانی بود که برای راحت شدن خودمان، بر هر که صادق تر بود و دلسوزتر، برچسب تندرو و افراطی زدیم؛ آنان را از بطن جامعه و انقلاب، به حاشیه و انزوا راندیم؛ افرادی از جنس انقلاب را که دوشادوش امام مبارزه کرده بودند را گفتیم که لازم نیست شما دلتان برای انقلاب بسوزد؛ آنان را گفتیم که دیگر شما را بس است، بفرمایید استراحت کنید.انتقاد و صراحت تلخ، تندروی و افراط است و دیگر دوره افراطی گری ها به پایان رسیده است!

اغلب ما و بلکه همه ما در سخنان و مواضع و حرف هایمان بی اشتباه نیستیم و باز بلکه پر اشتباه هم هستیم؛ مرحوم شجونی هم از جنس همه ما بود و شاید به هر دلیل سخنی گفته باشد، که نباید می گفت. احتیاطی می باید می کرد که شاید گاهی نکرد. اما نقش ما و سیاستمداران نیز در ایجاد این فضای پر اشتباه و آکنده از سوتفاهم ها کم نیست! غباری را ایجاد کرده ایم در عرصه سیاست ایران که هر که بیشتر استشمام کند، آلوده تر می گردد! 

و خبرنگاران و روزنامه نگاران که برای جور کردن تیترها و گزارش ها، آنقدر برخی را در تنگنا قرار می دهیم که برای رهایی از دست و چنگ ما، مقصود ما را فراهم کنند و می گویند مطالبی را که هیچگاه در شرایط عادی بر زبان نخواهند آورد. 

اینک مرحوم شجونی با آن سابقه درخشان مبارزاتی و شجاعتش که در پیام رهبر بزرگوار انقلاب نیز به آن اشاره شده بود، دارفانی را وداع گفته است و انشالله در جوار رحمت الهی مسکن گزیده باشد. شاید بر سیاستمداران ما واجب باشد که هر صراحت تلخی را تندروی و افراط نخوانند؛ صراحت را به جان بخرند و اجازه ندهند با برچسب سازی،صراحت ها به تلخی ها یا به سمت توهین ها و تهمت ها میل کند. 

ما خبرنگاران باور کنیم در ایجاد فضایی که اکنون در کشور هست؛ در خوب و بدش، کم یا زیادش مسئولیم. گاهی تلاش ما برای خلق یک تیتر و خبر جنجالی، کنجکاوی و واکافی بیش از اندازه مان در احوالات و روابط شخصیت های مطرح کشور و کش دادن و باز خوانی های وقایع سیاسی که برای کشور هم گاها مفید نیست، قطعا سبب خیر نخواهد بود! باور کنیم ما هم مسئولیم!

* محمود ملکي